قدیمی ترین فرش جهان قالی پازیریک است که در سال های 1326 تا 1328 خورشیدی توسط سرگی رودنکو باستان شناس روسی در دره پازیریک در کشور روسیه کشف شد. این قالی تقریبا مربع بوده و داراری نقش های سوارکاران، آهو های در حال پرا و جانوران افسانه ای با سر عقاب و بدن شیر است.
برای مورخان این زمینه قابل تصور نبود که بافته‌ای از حدود چهارصد سال پیش از میلاد بدست آید که تا این حد کامل و پیشرفته و از نظر فنون بافت و حتی نقشه در ردیف بافته‌های امروز باشد، همچنین آن‌ها نمی‌توانستند تصور کنند که ممکن است فنی چنین پیشرفته در مراکز متمدن که مورد توقع آن‌ها بود، یعنی بین‌النهرین، یونان یا مصر پیدا نشود و از گور پادشاهی سکایی کشف شود.
اینکه فرش پازیریک ایرانی می باشد یا خیر، همیشه مورد بحث کارشناسان بوده است؛ برای مثال کاشف قالی معتقد است نقش و نگارهای این فرش تخت جمشید را یادآوری می کند و پازیریک ایرانی است. جیمز اوپی و جنی هاسکو اعتقاد دارند که پازیریک برای همان نواحی کشف شده است. دیوید استروناخ نیز بین دو نظریه ایرانی بودن و یا محلی بودن این فرش مردد بود. اما هنر قالی بافی از زمان سلجوقیان و ایلخانان مخصوصا در آذربایجان رونق فراوانی داشت. صعود و تکامل این هنر در دوره تیموریان و صفویان بود که در دوره ی صفویه، نقوش طبیعی گل و گیاه، ترنج و لچک، حیوانات و … بافته می شد.
علی حصوری (زبان شناس ایرانی) با انتقاد از این نظر می گوید : هاسکو با توجه به فقدان مدارک، پازیریک را از یونان تا چین تقسیم کرد تا نه اروپاییان ناراضی باشن و نه چینیان، نه مغولان نه مردم آسیای مرکزی و مردم بین‌النهرین و ایران. و طبق نظر او این فرش به علت طراحی و بافت پیشرفته برای مناطق شهری است نه عشایر.
آهوان در حال چرا
نقوش سربازان
نمونه مشابه در موزه ایرانی